อุปกรณ์ พยุงข้อไหล่ คืออะไร? จำเป็นต้องใช้ในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองทุกคนไหม?
พยุงข้อไหล่ ด้วยอุปกรณ์ พยุงข้อไหล่ นั้นจำเป็นหรือไม่ ? ในช่วงแรกที่ผู้ป่วยเพิ่งเกิดโรคหลอดเลือดสมองนั้น ญาติและผู้ดูแลหลาย ๆ ท่านอาจะวุ่นอยู่กับการเตรียมอุปกรณ์เพื่อดูแลผู้ป่วยที่บ้าน มีอุปกรณ์มากมายที่ต้องซื้อ แต่อะไรบ้างที่สำคัญ จำเป็นหรือไม่จำเป็น เพื่อไม่ให้ค่าใช้จ่ายบานปลายคงเป็นเรื่องน่าหนักใจไม่น้อยที่ทุกท่านจะต้องหาข้อมูลกันมากมายว่าอะไรบ้างที่จำเป็นต้องซื้อ วันนี้ทาง ReBRAIN จะมาพูดถึงอุปกรณ์ตัวหนึ่งที่มีความสำคัญต่อผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองนั่นก็คือ อุปกรณ์พยุงข้อไหล่
อุปกรณ์ พยุงข้อไหล่ หรือรู้จักกันในชื่อ Bobath sling
เป็นอุปกรณ์ที่ใช้ในการพยุงข้อไหล่ ข้างอ่อนแรง จุดประสงค์หลักของอุปกรณ์นี้คือการป้องกันข้อไหล่เคลื่อนหลุดออกจากเบ้า เนื่องจากในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองจะมีอาการอ่อนแรงของกล้ามเนื้อ รวมถึงกล้ามเนื้อรอบข้อไหล่ ในช่วงแรกของโรคหลอดเลือดสมองอาการข้อไหล่หลุดจะยังไม่เกิดขึ้น แต่เมื่อเวลาผ่านไปน้ำหนักของแขนถูกทิ้งไปตามแรงโน้มถ่วง กล้ามเนื้ออ่อนแรงและฝ่อลีบลงไปเรื่อย ๆ ส่งผลให้กล้ามเนื้อรอบข้อไหไม่สามารถพยุงและรับน้ำหนักของข้อไหล่ไว้ได้ จึงทำให้ช่องว่างของเบ้าไหล่และหัวไหล่ห่างกัน และอาจถึงขั้นข้อไหล่เคลื่อนได้หากไม่ป้องกันตั้งแต่ต้น
ผลของการไม่ใส่อุปกรณ์พยุงข้อไหล่
จะทำให้เกิดข้อไหล่เคลื่อนออกจากเบ้าหรือที่เรียกว่า Shoulder subluxation ซึ่งเป็นสาเหตุที่อาจทำให้เกิดอาการเจ็บข้อไหล่ในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง อีกสาเหตุหนึ่งเกิดจากการที่กล้ามเนื้อ เส็นเอ็นรอบ ๆ ข้อไหล่ถูกยืดออกจากน้ำหนักแขนและแรงโน้มถ่วงของโลกทำให้เนื้อเยื่อรอบ ๆ เกิดการบาดเจ็บและเกิดการอักเสบซ้ำ ๆ ซึ่งเป็นสาเหตุที่ทำให้ผู้ป่วยเจ็บไหล่ นำไปสู่อาการไหล่ติดในอนาคต ดังนั้นการใช้อุปกรณ์พยุงไหล่ช่วยป้องกันได้ทั้ง 2 สาเหตุที่ก่อให้เกิดอาการปวดไหล่ของผู้ป่วยได้ในอนาคต เป็นอีกเหตุผลหนึ่งว่าทำไมอุปกรณ์พยุงข้อไหล่ จึงมีความสำคัญต่อผู้ป้วยโรคหลอดเลือดสมอง อุปกรณ์พยุงข้อไหล่ มีหลายรูปแบบซึ้งสามารถเลือกใช้ได้ทั้งหมด แต่อุปกรณ์พยุงไหล่ที่มีสายมากกว่าก็จะช่วยกระชับข้อต่อได้หลายทิศทางมากยิ่งขึ้น แต่อย่างไรก็ตามข้อแนะนำในการเลือกซื้อควรเลือกซื้อให้ขนาดพอดีกับผู้ป่วยเพื่อให้อุปกรณ์กระชับเข้ากับแขนและช่วยพยุงไหล่ได้มากที่สุด หากหลวมไปไม่กระชับแขนก็จะทำให้พยุงข้อไหล่ได้ลดลงทำให้ประสิทธิภาพของอุปกรณ์ลดลง แต่หากผู้ป่วยกำลังแขนดี กล้ามเนื้อไม่อ่อนแรงมากนัก ก็อาจไม่จำเป็นต้องใช้อุปกรณ์พยุงข้อไหล่ แต่อย่างไรก็ตามถึงอุปกรณ์จะช่วยได้แต่การออกกำลังกายก็ยังคงเป็นสิ่งสำคัญที่ต้องทำสม่ำเสมอเพื่อลดกล้ามเนื้อฝ่อลีบ ป้องกันข้อติด และกระชับข้อต่อ ในบทความต่อ ๆ ไปจะมาแนะนำการเลือกใช้อุปกรณ์ต่าง ๆ เพิ่มเติม สามารถติดตาม ReBRAIN ได้ทุกช่องทางเพื่อรับข่าวสารและบทความดี ๆ
แหล่งอ้างอิง
- Van Ouwenaller, C., Laplace, P. M., & Chantraine, A. (1986). Painful shoulder in hemiplegia. Archives of physical medicine and rehabilitation, 67(1), 23-26.
- Chon, J. S., Chun, S. I., Choi, E. H., & Kim, S. H. (1998). Shoulder Subluxation in Hemiplegia: Comparison of Therapeutic Effects of Four Different Types of Slings. Journal of the Korean Academy of Rehabilitation Medicine, 22(1), 210-216.
- Shoulder Subluxation in Hemiplegia S. I., Choi, E. H., & Kim, S. H. (1998). J. S., Chun, S. I., C., Laplace, P. M., & Chantraine, A. (1986).
- Chon, J. S., Chun, S. I., Choi, E. H., & Kim, S. H. (1998). Shoulder Subluxation in Hemiplegia: Comparison of Therapeutic Effects of Four Different Types of Slings. Journal of the Korean Academy of Rehabilitation Medicine, 22(1), 210-21