โน้มเยอะ ลุก ง่ายจริงหรือ?
ลุก ง่ายหรือไม่นั้น การโน้ม มีส่วนช่วยหรือไม่ ? ผู้ป่วยอ่อนแรงครึ่งซีกหลายคนที่เคยทำกายภาพบำบัด แล้วต้องฝึกการ ลุก ขึ้นยืนจากท่านั่ง คงเคยได้ยินนักกายภาพบำบัดพูดว่าเวลา ลุก ให้โน้มตัวมาข้างหน้าเยอะๆ วางเท้าให้ปลายเท้าห้ามเลยเข่า รู้ไหมว่าทำไมถึงต้องทำแบบนั้นเราไปหาคำตอบกันครับ
การ ลุก ขึ้นยืนจากท่านั่งมีส่วนสำคัญอยู่ 4 ส่วนด้วยกันคือ
1. ช่วงจัดท่าให้ปลายเท้าไม่เลยเข่า ขากางระดับไหล่ (Position phase)
2. ช่วงโน้มไปด้านหน้า (Trunk lean forward phase)
3. ช่วงแอ่นสะโพกไปด้านหน้า เหยียดเข่า และยืดตัวขึ้น (Extension phase)
4. ช่วงยืน (Standing phase) ลำดับการเคลื่อนไหวต่างๆ จะมีการเปลี่ยนจุดศูนย์ถ่วงน้ำหนักของร่างกาย (Center of gravity) เพื่อให้เคลื่อนไหวได้ง่าย และไม่ล้ม
จุดศูนย์ถ่วง (Center of gravity; CG) คือจุดๆหนึ่งในร่างกายที่เป็นเสมือนจุดที่รวมน้ำหนักทั้งหมดของร่างกายไว้ จุดศูนย์ถ่วงของเราจะอยู่ประมาณหน้าก้นกบของเรา ซึ่งเป็นส่วนสำคัญในการทรงตัว เนื่องจากการ ทรงตัวเป็นการช่วยให้เราไม่ล้ม ซึ่งการที่จุดศูนย์ถ่วงอยู่ด้านหน้าเกินไปก็ทำให้เราล้มไปด้านหน้า และหากจุดศูนย์ถ่วงอยู่ด้านหลังเกินไปทำให้เราล้มไปด้านหลังเช่นกัน
การลุกขึ้นยืนจากท่านั่งจึงจำเป็นที่จะต้องโน้มตัวไปด้านหน้าเยอะๆ เพื่อเคลื่อนจุดศูนย์ถ่วงไปด้านหน้า และเป็นแรงส่งเพื่อลดการทำงานของกล้ามเนื้อขา และสะโพก โดยจะทำได้ง่ายที่สุดหากโน้มตัวให้ไหล่พอดี หรือเลยข้อเท้าไปเล็กน้อย จากนั้นเหยียดสะโพก เหยียดเข่าขึ้น เมื่ออยู่ในท่ายืนไหล่ สะโพก และข้อเท้าจะตรงกันหากมองจากด้านข้าง
การลุกขึ้นยืนเหมือนเป็นสิ่งที่ง่ายสำคัญคนทั่วไป แต่สำหรับผู้ป่วยอ่อนแรงครึ่งซีกกลับเป็นสิ่งที่ยากเนื่องจากกำลังกล้ามเนื้อสะโพก และขาที่ลดลง การใช้ตัวช่วยให้ง่ายขึ้นต่างๆจึงเป็นสิ่งจำเป็น หนึ่งในนั้นคือการใช้จุดศูนย์ถ่วงของร่างกายช่วยโดยการโน้มตัวให้มากเพื่อเป็นแรงส่งให้ยืนได้ง่ายและกล้ามเนื้อทำงานน้อยลง รวมถึงต้องพยายามให้ลงน้ำหนักขาทั้งสองข้างเพื่อกระตุ้นการทำงานของกล้ามเนื้อขา และสะโพกข้างอ่อนแรง ซึ่งลำดับต่างๆเหล่านี้หลายคนมักคาดไม่ถึง จึงต้องอาศัยนักกายภาพบำบัดในการสอน และแนะนำเพื่อความปลอดภัย และสะดวกต่อการลุกขึ้นยืน
อ้างอิง
1. Charlotte K Hager. Movement analysis of sit to stand-research informing clinical practice. Physical Therapy Reviews. 2015; 20(3): 156-167.
2. Sharon Nuzik. Sit to Stand Movement Pattern A Kinematic Study. Physical Therapy. 1986; 66(11): 1708-13.
Leaning a lot, getting up is easy, right?
Is it easy to get up? Does the tendency help or not?
Many hemiplegia patients who have undergone physical therapy Then have to practice getting up from a sitting position. You’ve probably heard a physical therapist say that when you get up, lean forward a lot.
Place your feet so that your toes do not cross your knees. Do you know why you have to do that? Let’s find out.
Standing up like it’s an easy thing that’s important to people. But for the hemiplegia patient, it is difficult due to the reduced strength of the hip and leg muscles, the use of various ease-of-use aids is essential. One of them is to use your body’s center of gravity by leaning more so that you can stand up easily and work less on your muscles. Including trying to put weight on both legs to stimulate the work of the leg muscles. and weak hips which many of these sequences are often unexpected therefore requires a physical therapist to teach and recommended for safety and easy to stand up