เตียงฝึกยืน มีประโยชน์อย่างไรในผู้ป่วยติดเตียง?
สงสัยไหมคะว่า เตียงฝึกยืน ดียังไง ? และทำไมผู้ป่วยที่นอนติดเตียงในโรงพยาบาลนาน ๆ เช่น ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง ถึงมีอาการเวียนหัว หน้ามืด เมื่อต้องลุกมาอยู่ในท่านั่งหรือยืน ? แล้วมีเครื่องมือไหนที่ช่วยลดอาการเหล่านี้ได้บ้าง ? บทความนี้จะพาทุกคนไปรู้จักกับ เตียงฝึกยืน ที่ใช้ในการช่วยปรับให้ผู้ป่วยสามารถขึ้นมาอยู่ในท่าตั้งตรงได้ง่ายมากขึ้นกันค่ะ
Tilt table หรือ Tilt board เป็นเครื่องมือที่สำคัญอย่างมากในผู้ป่วยที่นอนติดเตียงเป็นเวลานาน เพราะผู้ป่วยกลุ่มนี้ควรได้รับการฝึกให้ร่างกายมีการปรับตัวสำหรับท่าทางตั้งตรงก่อนจะทำการฝึกนั่ง ยืน หรือเดิน นอกจากนี้ยังสามารถใช้ในผู้ป่วยที่มีปัญหาเรื่องการทรงตัว การรับรู้ตำแหน่งของข้อต่อ การไหลเวียนเลือดบริเวณขา และผู้ป่วยที่มีการอ่อนแรงของกล้ามเนื้อได้อีกด้วย ซึ่งเตียงนี้ถือเป็นเครื่องมือที่ช่วยในการพยุงร่างกายที่มีความปลอดภัยมากที่สุด ช่วยให้ร่างกายได้ปรับสภาพของระบบหัวใจและหลอดเลือด เพื่อป้องกันอาการหน้ามืด เวียนศีรษะ หรือเป็นลมเมื่อต้องขึ้นมาอยู่ในท่าตั้งตรง เพราะเราสามารถเลือกปรับระดับองศาของเตียงจากท่านอนให้ขึ้นมาตั้งตรงได้ทีละน้อยและจะหยุดที่ตำแหน่งไหนก็ได้ ร่างกายจึงค่อย ๆ ปรับตัวได้ง่ายมากขึ้นนั่นเองค่ะ
การรักษาด้วยเตียงฝึกยืนมีขั้นตอนดังนี้
จัดผู้ป่วยในท่านอนหงาย แขนทั้งสองวางข้างลำตัว จัดฝ่าเท้าสองข้างห่างกันประมาณความกว้างของช่วงไหล่ และวางเท้าราบกับฐานรองเท้า
รัดสายรัดโดยใช้ผ้าขนหนูรองใต้สายรัดเสมอ ประกอบด้วย สายรัดระดับอก สายรัดระดับท้องหรือกระดูกเชิงกราน และสายรัดที่ต้นขา
ค่อย ๆ ปรับระดับเตียงสูงขึ้นทีละน้อย เริ่มจาก 15 – 20 องศาก่อน จากนั้นวัดสัญญาณชีพค้างไว้สักครู่ ร่วมกับสอบถามอาการว่าผู้ป่วยรู้สึกคลื่นไส้ หน้ามืด เวียนศีรษะหรือไม่ ในกรณีที่ผู้ป่วยสื่อสารไม่ได้ให้สังเกตสีหน้าอาการของผู้ป่วยเป็นระยะ เช่น หน้าซีด เหงื่อออกมาก และยังรู้สักตัวอยู่หรือไม่ หากไม่มีอาการผิดปกติจึงปรับระดับให้สูงขึ้นต่อไป แต่ไม่เกิน 80 องศา
การรักษาด้วยเตียงฝึกยืนจะทำโดยนักกายภาพบำบัด ซึ่งมีข้อควรระวัง ดังนี้
ควรวัดสัญญาณชีพ (vital sign) ก่อนเริ่มทำการปรับระดับและเมื่อมีการปรับระดับที่สูงขึ้น รวมทั้งต้องคอยสังเกตและสอบถามอาการของผู้ป่วยเสมอ เพื่อประเมินความสามารถของผู้ป่วยว่าทนได้หรือไม่
ระหว่างการรักษาไม่ควรปล่อยผู้ป่วยไว้เพียงลำพัง
ควรปรับลงทันที หากมีอาการ หน้าซีด ความดันโลหิตต่ำ หัวใจเต้นเร็วกว่าปกติ ไม่รู้สึกตัว
มีเหงื่อออกมาก มีคลื่นไส้ เวียนศีรษะ
ไม่ควรปรับระดับเตียงขึ้นมาเกิน 80 องศา เพราะผู้ป่วยจะรู้สึกเหมือนจะล้มไปด้านหน้าได้
ดังนั้นเตียงฝึกยืนจึงถือว่าเป็นเครื่องมือที่เหมาะกับผู้ป่วยติดเตียงอย่างมาก นอกจากจะมีความปลอดภัยแล้ว ยังสามารถช่วยให้เกิดการปรับตัวในทุก ๆ ระบบของร่างกายเมื่อต้องขึ้นมาอยู่ในท่าตั้งตรงอีกด้วย
แหล่งอ้างอิง
ดร.พินัยลัค ตันติลีปิกร เอิร์ด ดร.นพพล ประโมทยกุล. (2564). ดร.พินัยลัค ตันติลีปิกร เอิร์ด , การฝึกการเคลื่อนย้ายและการเดินสำหรับผู้ป่วยทางระบบประสาท (3), (หน้า 189-191). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
วัชรินทร์ แม่นธนู กษิดิ์เดช สิบศิริ และบุญส่ง ฤทธิ์ตา. อุปกรณ์เตียงช่วยผู้ป่วยอัมพฤกษ์เพื่อการฝึกฝน (หน้า 65-71).
How is the standing training bed useful for bedridden patients?
Are you wondering how good is the standing training bed? And why are patients who stay in bed in hospitals for a long time, such as stroke patients? Even if I have dizziness and faint when I have to get up in a sitting or standing position? So what tools are there to help reduce these symptoms? This article will take everyone to know the standing training bed that is used to help adjust the patient to be able to get up in an upright position more easily.