DVT ภาวะลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำลึก กับ ภาวะแทรกซ้อน ที่อาจเกิดขึ้น
DVT ภาวะลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำลึก กับ ภาวะแทรกซ้อน ที่อาจเกิดขึ้น โรคลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำ ภาวะแทรกซ้อนเล็กๆ ที่อาจก่อให้เกิดอันตราย ถึงชีวิต นำไปสู่โรคต่างๆ ตามมาได้ ไม่ว่าจะเป็น โรคลิ่มเลือดอุดตันในปอด (Pulmonary Embolism) โรคหลอดเลือดสมอง (Ischemic Stroke) ลิ่มเลือดไปติดบริเวณหลอดเลือดหัวใจ จะส่งผลให้เกิดโรค กล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด (Ischemic Heart Disease) เป็นต้น
ReBRAIN จะพาทุกคนมาทำความรู้จัก กับโรค สาเหตุ การป้องกันเพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดภาวะแทรกซ้อน และการทำ กายภาพบำบัด สามารถช่วยผู้ป่วย จากภาวะแทรกซ้อนนี้ได้อย่างไร ทาง ReBRAIN จะมาไขข้อสงสัยนี้ ให้ผู้อ่านได้ทราบกันค่ะ
ผู้ป่วย โรคหลอดเลือดสมอง (Ischemic Stroke) สามารถเกิดภาวะแทรกซ้อน ได้มากมาย ซึ่งภาวะแทรกซ้อนที่ ReBRAIN จะพูดคุยวันนี้ คือ ภาวะลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำลึก (Deep Vein Thrombosis: DVT) มักเกิดบริเวณขา เกิดขึ้นมีสาเหตุมาจากภาวะอ่อนแรงของกล้ามเนื้อ โดยภาวะอ่อนแรงของกล้ามเนื้อนั้น ส่งผลทำให้การไหลเวียนกลับของเลือด นั้นน้อยลงกว่าปกติ จึงทำให้เลือดหยุดนิ่ง เกิดลิ่มเลือดค้าง อยู่บริเวณแขนหรือขาได้ ซึ่งพบมากที่บริเวณขา เนื่องจากกล้ามเนื้อขา เป็นกล้ามเนื้อมัดใหญ่ จึงมีเลือดค้างที่บริเวณขา มากกว่าปกติ ซึ่งผู้ป่วยจะมีอาการสำคัญ ดังนี้
- บวมแดงร้อน บริเวณขา หรือ อวัยวะที่มีลิ่มเลือดอุดตัน
- มีสีผิวที่ขาจะเปลี่ยน เป็นสีเขียวคล้ำ
- มีอาการปวด บริเวณน่อง เมื่อกระดกปลายเท้าขึ้น
อาการต่างๆ ที่เกิดขึ้นเป็นสิ่งที่ควรเฝ้าระวังอย่างยิ่ง เนื่องจากอันตรายถึงชีวิต อาจส่งผลให้เกิดโรคแทรกซ้อนต่างๆ ตามมาได้ ดังนี้
- การลิ่มเลือดไปอุดที่หลอดเลือดดำของปอด ( Pulmonary Embolism )
ส่วนใหญ่ มักเกิดจากการที่ลิ่มเลือดบริเวณขา หลุดลอยไปติดบริเวณหลอดเลือดในปอด ซึ่งมีอันตารายถึงชีวิตได้
- หลอดเลือดทำงานบกพร่องเรื้อรัง (Chronic venous insufficiency)
ซึ่ง จากหลายสาเกตุ เช่น มักเกิดหลังจาก มีลิ่มเลือดอุดตัน ส่งผลทำให้ลิ้นของหลอดเลือดดำ ทำงานได้น้อยลง เกิดจาก ผนังหลอดเลือดดำอ่อนแรง จากการนั่งทำงานนาน ยืนนาน และอาจเกิดจาก ความดันในหลอดเลือดสูงเกินไป เป็นเวลานาน ทำให้เลือดดำ ไหลย้อนกลับสู่หัวใจได้ไม่ดี
โรคแทรกซ้อนที่เกิดขึ้น สามารถป้องกันได้ หากเราจัดการความเสี่ยง ในการเกิดโรคออกไปได้
ปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดดำอุดตันมี ดังนี้
- การเคลื่อนไหวร่างกาย ที่ลดลง
- การไหลเวียนเลือดลดลง และ โรคของหลอดเลือด
- ผู้สูงอายุโดยเฉพาะผู้ป่วย ที่มีอายุมากกว่า 75 ปี
- คนอ้วนโดย คนอ้วนเป็นปัจจัยที่ทำให้เกิดโรคอื่น ๆ ตามมา
- การใส่สายสวนเข้าไป ในหลอดเลือดดำส่วนปลาย ทำให้เกิดการบาดเจ็บ ของผนังหลอดเลือดดำ
- ระยะของโรค / การรักษาอื่นๆ เช่น มะเร็ง, การให้ยาเคมีบำบัด, โรค SLE, โรคติดเชื้อเฉียบพลัน, การรักษาด้วยฮอร์โมนเอสโตรเจน, ภาวะหัวใจวาย, โรคปอดเรื้อรัง เป็นต้น
โดยวันนี้ ReBRAIN มีวิธีป้องกัน และ จัดการความเสี่ยงเหล่านี้เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดโรคลิ่มเลือดอุดตัน
วิธีป้องกันการเกิดหลอดเลือดดำอุดตัน
- กระตุ้นให้ผู้ป่วยมีการเคลื่อนไหวโดยเร็วที่สุด เพื่อป้องกันการหยุดนิ่ง และ การคั่งของเลือดดำที่ขา
- ส่งเสริมให้ผู้ป่วยดื่มน้ำในปริมาณที่เพียงพอ ในระยะที่ไม่ได้จำกัดน้ำ เพราะการขาดน้ำ เป็นการเพิ่มความหนืดของเลือด เป็นปัจจัยส่งเสริมให้เลือดแข็งตัวเร็วขึ้น
- ให้ผู้ป่วยยกขา สูงกว่าหัวใจ เพื่อเพิ่มการไหลกลับของเลือดดำ
- บริหารเท้า และ ข้อเท้า ( Foot & Ankle exercise )
- กระดกปลายเท้าขึ้น-ลง
- ยืดเหยียดเข่า-สะโพกเต็มที่
- การบริหารการหายใจอย่างมีประสิทธิภาพเพื่อส่งเสริมการไหลเวียนที่ปอดและเพิ่มการไหลเวียนของหลอดเลือดดำ โดยการหายใจเข้าทางจมูกช้าๆลึก ท้องป่องจนรู้สึกมือที่วางบริเวณท้องเคลื่อนสูงขึ้น การหายใจออกทางปากช้า ท้องยุบลง พร้อมกับกดมือเบาๆแนบสนิทตลอดช่วงการหายใจออก
ซึ่งกายภาพบำบัด เราจะเข้าไปช่วยในเรื่องการป้องกัน การออกกำลังกายของแขน-ขา การเคลื่อนไหว การเดิน และการฝึกการหายใจ เพื่อป้องกันและลดความเสี่ยงของการเกิดโรคลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำ โดยการได้รับคำแนะนำที่ถูกต้องจากนักกายภาพบำบัดนั้น จะช่วยให้คุณภาพของคนไข้ดีขึ้น และทำให้พัฒนาความสามารถด้านร่างกายได้อย่างต่อเนื่องภาวะแทรกซ้อนที่อันตรายแบบนี้ก็จะไม่น่ากลัวอีกต่อไป
ดังนั้นการบริหารร่างกายอย่างต่อเนื่อง การจัดการความเสี่ยงและการได้รับคำแนะนำที่ถูกต้องจึงสำคัญอย่างยิ่ง
หากมีข้อสงสัยเพิ่มเติม สามารถติดต่อสอบถาม ReBRAIN เพื่อรับคำแนะนำเพิ่มเติมได้ 086-3119699
