เนื้องอกสมอง คือ การเกิดก้อนเนื้องอกภายในกระโหลกศีรษะ สามารถเกิดได้จากเซลล์ประสาทในสมองแบ่งตัวผิดปกติ หรือเนื้องอกสมองที่เกิดจากการแพร่กระจายของเซลล์มะเร็งในร่างกายเข้าสู่ระบบประสาทในสมองได้
แล้วเซลล์มะเร็งจากส่วนอื่นในร่างกายแพร่กระจายเข้าสู่สมองได้อย่างไร?
เซลล์มะเร็งจากส่วนต่างๆของร่างกายจะแพร่กระจายจากอวัยวะต้นกำเนิดเซลล์มะเร็ง โดยแพร่กระจายไปทางกระแสเลือดและระบบน้ำเหลือง มักพบในตำแหน่งของเปลือกสมองใหญ่ อยู่ทางด้านนอก(Cerebral cortex) เป็นตำแหน่งที่มีเซลล์มีหลอดเลือดมาเลี้ยงเป็นจำนวนมาก สมองน้อย(Cerebellum) และก้านสมอง(Brain stem) ตามลำดับ
ในผู้ป่วยที่เป็นเนื้องอกสมองอาจแสดงอาการ ก่อน-หลังการรักษาได้ใกล้เคียงหรือแตกต่างกันขึ้นอยู่กับตำแหน่งของสมองที่ได้รับการบาดเจ็บ ระยะเวลาการบาดเจ็บจากการเกิดเนื้องอกเองหรือผลกระทบข้างเคียงจากการรักษาเนื้องอกสมอง เพราะสมองแต่ละส่วนจะทำหน้าที่แตกต่างกันนั้นเองค่ะ
สาเหตุของการเกิดเนื้องอกสมอง
- ปัจจัยทางพันธุกรรม เกิดจากการผิดปกติของการแบ่งเซลล์ในสมอง
- ปัจจัยสิ่งแวดล้อม เช่น เคยได้รับการฉายรังสี, ภูมิคุ้มกันบกพร่อง, จากการผ่าตัด หรือติดเชื้อ เช่น การปลูกถ่ายอวัยวะ, การติดเชื้อ HIV เป็นต้น
- ปัจจัยการดำเนินชีวิต เช่น การบริโภคอาหารที่ปนเปื้อนสารเคมี
อาการแสดง
อาการที่พบได้บ่อยคือ
- ชัก เกร็งกระตุกเฉพาะที่หรือทั้งตัว จะรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ ถึงขั้นหมดสติได้
- มีอาการชา
- เส้นประสาทสมองทำงานผิดปกติ จะมีอาการเช่น มองภาพซ้อน ตาพร่า หูไม่ได้ยิน การรับรู้ความรู้สึกบกพร่อง ปวดตามเส้นประสาท
- สับสน เห็นภาพหลอน ความจำผิดปกติ
- มีอ่อนแรงใบหน้า แขน ขาได้ จากตำแหน่งของสมองที่ได้รับบาดเจ็บ
- ฮอร์โมนของต่อมใต้สมองทำงานผิดปกติ
- ปวดศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียนพุ่ง เดินเซ สูญเสียการทรงตัวจากความผิดปกติของการไหลเวียนน้ำในสมองและไขสันหลัง (CSF:Cerebrospinal Spinal Fluid)
- ผู้ป่วยอาจมีอาการซึม(การเปลี่ยนแปลงระดับการรู้สึกตัว) สับสน เวียนศีรษะ หมดสติ และอาจเสียชีวิตได้จากภาวะที่มีความดันสูงในกะโหลกศีรษะ
- แต่!! หากพบเนื้องอกในเด็ก ศีรษะจะโตกว่าปกติ และมีพัฒนาการล่าช้า
- อาการที่กล่าวมานี้อาจเกิดได้ทั้งแบบค่อยเป็นค่อยไปอหรืออาจเกิดได้แบบทันทีทันใด เช่น ปวดศีรษะรุนแรง ซึมทันที ชักบ่อยๆ อ่อนแรงแขน-ขา กระทันหัน ต้องรีบเข้ารับการรักษา เสี่ยงต่อการเสียชีวิตสูง
แนวทางการรักษา
- รักษาชีวิต+ซึม+ไม่รู้สึกตัว
- รักษาคุณภาพชีวิตให้ได้เป็นปกติ+พัฒนาการทางสมองของเด็ก
- ควบคุม+กำจัดเนื้องอกโดยพิจารณาคุณภาพชีวิตผู้ป่วย
การรักษา
การผ่าตัด
- รักษาความดันของกระโหลกศีรษะสูง เช่น การเจาะระบายน้ำในช่องโพรงสมอง
- การผ่าตัดเอาเนื้องอกออก
- การตัดชิ้นเนื้อนำมาตรวจ
- การผ่าตัดเพื่อกำจัดปริมาณเนื้องอก
การฉายแสงเพื่อควบคุมปริมาณ กำจัดเนื้องอกโดยให้มีผลข้างเคียงน้อยที่สุด
การให้ยาต้านเนื้องอก
- ยาเคมีบำบัด
- ยาต้านการเจริญเติบโตของหลอดเลือด
- การรักษาด้วยภูมิคุ้มกันบำบัด
หลังจากการให้การรักษาทางการแพทย์แล้ว ผู้ป่วยจะมีอาการที่แสดงถึงความผิดปกติทางระบบประสาท จากการที่สมองได้รับบาดเจ็บ ทำให้สูญเสียการทำงานของร่างกายไป เช่น ใบหน้า แขน-ขา อ่อนแรงข้างใดข้างหนึ่ง มีอาการชา สูญเสียความสามารถในการกลืน การรับรู้ พูดลำบาก พฤติกรรมมีการเปลี่ยนแปลง มีอาการคล้ายโรคหลอดเลือดสมอง
ดังนั้น การรักษาทางกายภาพบำบัด จึงมีความสำคัญในการดูแล รักษาฟื้นฟูพัฒนาศักยภาพร่างกายของผู้ป่วยให้มีคุณภาพชีวิตดีขึ้น กลับมาใช้ชีวิตประจำวันใกล้เคียงปกติมากที่สุด…
ปรึกษาปัญหาสุขภาพ ReBRAIN กายภาพบำบัดโรคหลอดเลือดสมอง โทร 086-3119699