เจ็บ ลูกสะบ้า ต้องทำยังไง ?
อาการเจ็บ ลูกสะบ้า เรียกอีกชื่อหนึ่งว่า Runner’s Knee หรือ Patellofemoral pain syndrome (PFPS) เป็นอาการปวดเข่าชนิดหนึ่งที่เกิดจากลูกสะบ้าเสียดสีกับกระดูกต้นขา หรือมีการเคลื่อนของลูกสะบ้าออกจากกระดูกต้นขาจนเกิดอาการปวด ซึ่งมีอัตราการเกิดในผู้หญิงประมาณ 19–30% และในผู้ชาย 13–24% โดยจะมีอาการปวดลึกๆ ใต้ลูกสะบ้าและปวดมากขึ้นเมื่อขึ้นบันไดหรือทางชัน
อาการเจ็บเกิดจากมีการทำงานของเข่าซ้ำๆเช่น วิ่ง กระโดด หรือย่อเข่ามากๆ ติดต่อกันเป็นเวลานาน มีลักษณะเข่าที่บิดเข้าหรือบิดออกมากเกินไป มีอุ้งเท้าที่แบนหรือสูงกว่าปกติ รวมไปถึงการทำงานของกล้ามเนื้อรอบข้อเข่าที่ผิดปกติ
อาการและอาการแสดงของ Patellofemoral pain syndrome ได้แก่
1.บวมรอบๆกระดูกสะบ้า
2.ปวดบริเวณเข่าค่อนไปทางด้านใน
3.ปวดมากขึ้นเมื่อขึ้นลงบันไดหรือทางชัน ปวดมากขึ้นเมื่อวิ่ง นั่งยองๆ กระโดด หรือลุกขึ้นยืนจากท่านั่งเมื่อนั่งนาน ๆ
4.มีเสียงในข้อเข่าเมื่อมีการเคลื่อนไหวของข้อเข่า
5.รู้สึกเหมือนเข่าล็อคเมื่อทำการเหยียดเข่าสุด
6.รู้หรือไม่ว่าการกายภาพบำบัดสามารถช่วยในการรักษาอาการเจ็บลูกสะบ้าได้และสามารถทำได้เองง่ายๆ อีกด้วย ดังนี้
- ยืดกล้ามเนื้อ ประกอบด้วย
กล้ามเนื้อต้นขาทางด้านหน้า ให้ผู้รักษายืนจับเก้าอี้หรือกำแพงที่มั่นคง งอเข่าข้างที่จะยืดไปทางด้านหลัง และใช้มือดันให้เข่างอจนรู้สึกตึงบริเวณต้นขา ค้างไว้ 15 – 30 วินาที ทำทั้งหมด 3 ครั้ง
กล้ามเนื้อน่อง ให้ผู้รักษายืนวางเท้าข้างที่จะยืดบนพื้นเอียงให้ข้อเท้าอยู่ในลักษณะกระดกขึ้น แล้วโน้มตัวมาข้างหน้าโดยที่เข่ายังเหยียดอยู่จนรู้สึกตึงบริเวณน่อง ค้างไว้ 15 – 30 วินาที ทำทั้งหมด 3 ครั้ง
กล้ามเนื้อต้นขาทางด้านหลัง ให้ผู้รักษานั่งบนพื้นราบ เข่าเหยียดตึงไปทางด้านหน้า พยายามโน้มตัวก้มแตะปลายเท้าจนรู้สึกตึงบริเวณขาทางด้านหลัง ค้างไว้ 15 – 30 วินาที ทำทั้งหมด 3 ครั้ง
- การเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ ประกอบด้วย
กล้ามเนื้อต้นขาด้านหน้า ให้ยืนกางขาห่างกันระดับไหล่ หย่อนก้นลงเหมอนกำลังจะนั่งเก้าอี้ โดยไม่ให้ระดับของเข่าเลยปลายเท้า ทำ 10 ครั้ง/set ทั้งหมด 3 set
กล้ามเนื้อกางสะโพก ให้ยืนจับเก้าอี้หรือกำแพงที่มั่นคงแล้วกางขาไปทางด้านข้างตรงๆ ช้าๆ ขณะทำระวังไม่ให้ลำตัวบิดเอียง อาจใส่ถุงทรายหรือยางยืดเพื่อเพิ่มน้ำหนักทำ 10 ครั้ง/set ทั้งหมด 3 set
- การรักษาทางกายภาพอื่นๆ
นอกจากการยืดกล้ามเนื้อและการออกกำลังกายแล้ว ยังมีการพันเทปหรือใส่อุปกรณ์ช่วยพยุง เพื่อลดการบาดเจ็บเมื่อต้องวิ่งหรือเดินมากๆ เพื่อป้องกันอาการเจ็บขณะใช้งานข้อเข่า นอกจากนี้ยังมีการเลือกรองเท้าและแผ่นรองเท้าหรือวิเคราะห์การวิ่ง การเคลื่อนไหวเพื่อช่วยบรรเทาไม่ให้เกิดการเคลื่อนไหวขณะปวดได้อีกด้วย
หากกำลังรู้สึกว่าตนเองมีปัญหาปวดลูกสะบ้าอยู่ต้องรีบพบนักกายภาพบำบัดเพื่อช่วยในการลดอาการปวดและช่วยปรับท่าทางให้เหมาะสมเพื่อป้องกันไม่ให้กล้ามเนื้อทำงานผิดปกติ นอกจากนี้นักกายภพบำบัดยังสามารถวิเคราะห์การเคลื่อนไหวในท่าทางต่างๆ และช่วยให้คำแนะนำในการปรับการเคลื่อนไหวที่ถูกต้อง ไม่ให้เกิดความรุนแรงเมื่อต้องใช้งานข้อเข่าได้อีกด้วย
Suffer a patella, what should I do?
Patellar pain, also known as Runner’s Knee or Patellofemoral pain syndrome (PFPS), is a type of knee pain caused by the patella friction against the thigh bone. or there is a movement of the patella from the femur until the pain occurs which has an incidence of 19–30% in women and 13–24% in men with deep pain. under the patella and more pain when going up stairs or steep slopes
The pain is caused by repetitive knee operations such as running, jumping, or bending your knee a lot. for a long time Knees that are twisted in or out too much have paws that are flat or higher than normal including abnormal functioning of the muscles around the knee joint
อ้างอิง
Young J L. Musculoskeletal disorders of the lower limbs. In: Braddom RL. Physical Medicine &Rehabilitation. W. B. Saunders. Philadelphia, 1996: 783-812.